Recensie

Kongo 1 Kongo


Belgians in the Congo! Ik hoor het Billy Joël nog zo zingen in zijn hit ‘We didn’t start the fire’. Mijn toen veertienjarige zelve vond dat wel leuk, vermeld worden door een Amerikaanse artiest. Hoewel ik wel vermoedde dat het niet positief kon zijn, gezien de rest van het lied. Een idee dat mijn moeder al snel bevestigde… Dat de Belgen, en koning Leopold II op kop, in Kongo geen lichtend voorbeeld zijn geweest, is genoegzaam bekend. Kongo was een wingewest, en trok vooral in het begin van de kolonisatie avonturiers aan, die het niet altijd nauw namen met de mensenrechten.
En dan had je nog idealisten, die beschaving wilden brengen. Of gewoon goeie manieren hadden. Józef Teodor Konrad Korzeniowski was zo iemand. Hij was van verarmde Oekraïense adel, verhuisde naar Groot-Brittanië en werd kapitein op de lange vaart. Aangetrokken door de legende van Stanley de ontdekkingsreiziger, monsterde hij aan als kapitein op de Kongorivier, in dienst van de Belgische Compagnie. Algauw wordt zijn bewondering voor Stanley doorprikt. Blijkt een sadistische slavendrijver geweest te zijn, en de blanken in zijn kielzog waren al niet veel beter.

De boten blijken een probleem: vele zijn kapot. Om de eerstvolgende boot te bereiken, moet Jozef te voet door de jungle. De slopende tocht nekt zijn reisgenoot, en onderweg krijgt hij al een staaltje van blanke wreedheid te zien. Maar dat is nog niets vergeleken met wat er dieper in het oerwoud wacht. Er wordt namelijk een expeditie uitgerust om Klein, de chef van een station diep in het binnenland, op te halen. Hij zou ziek geworden zijn. Jozef wordt pas tweede in rang. De directeur ter plaatse vertrouwt hem niet, want die werkt meer voor zijn eigen zak dan voor de Compagnie. Jozef moet zich staande houden op een schip met een vijandige bemanning. Hoe dieper hij op de meanderende Kongorivier het hart van Afrika binnendringt, hoe wreder de blanken zich gedragen. En de grootste schoften zitten niet op zijn boot, maar lopen rond. En dan is er nog Afrika zelf, een continent dat niet geschikt lijkt voor blanken, met zijn vele ziektes.

Ruikt u nu ineens napalm en vindt u dat nog eens lekker vindt ook, vooral dan ’s morgens? Wel, Józef Teodor Konrad Korzeniowski is niemand minder dan Jozesp Conrad, wiens beroemde novelle Heart of Darkness eigenlijk een relaas is van deze reis. Later baseerde F. Coppola zich op dit boek om een van de beroemdste Vietnamfilms ooit te maken: Apocalyps now.

Dit is geen leuke strip. Hoe verder je leest, hoe wreder het wordt. En tekenaar Tirabosco verhult niets. Wanneer een zwarte zweepslagen krijgt, zoomt hij net dieper in op het lichaam van de man, zodat je als lezer niet kan wegkijken van de open wonden op het lichaam en het gelaat. Je leest de misselijkmakende geldlust op het gezicht van de blanken, en de haat op dat van de zwarten. Tirabosco’s vette lijnvoering accentueert het duistere van het donkere continent, en van de donkere harten van de blanken. Het duurt wel eventjes voordat het verhaal echt van start gaat omdat men de periode van vóór de aankomst in Afrika ruim de tijd geeft. Daarna bekruipt het verhaal je, en móet je wel verder lezen. En dat is toch wel een groot deel te danken aan de tekeningen, die perfect de atmosfeer vatten.
Geen pretje om te lezen, maar wel een must.



Dit is een officiële stripinfo.be recensie, geplaatst door een medewerker van ons team. stripinfo.be werkt samen met uitgevers om u deze recencies te brengen.