Recensie

Ik, René Tardi, krijgsgevangene in Stalag IIB 2 Mijn terugkeer naar Frankrijk


De tweede wereldoorlog loopt op zijn einde. De Duitsers proberen hun misdaden te verhullen (een eufemisme voor het afbreken van de concentratiekampen en zowat iedereen erin uitmoorden) en daarnaast gijzelen ze de krijgsgevangen om een betere positie te hebben bij de onvermijdelijk geworden overgave. Om die illusie van een goede onderhandelingspositie te behouden, slepen de bewakers de krijgsgevangenen mee op een meedogenloze tocht doorheen het platteland. Zware en lange wandelingen om toch maar voor de Russen te blijven, waarbij de zwakke krijgsgevangen hun voeten kapot lopen, nauwelijks eten krijgen en regelmatig getrakteerd worden op de slagen van de bewakers. Een eindeloze tocht die laat zien hoeveel grijs er was tijdens die laatste dagen van de oorlog. Regelmatig maakt de jonge Tardi, die nog steeds zijn vader begeleidt op zijn tocht (zie ook eerste recensie), opmerkingen over de criminele en onfaire handelingen die gesteld worden door de krijgsgevangen, maar de reactie van de vader zegt meer dan genoeg in zijn uiterst minieme reacties. Zwart-wit denken is gemakkelijk vanuit een luie zetel, een heel pak minder als je zelf in een onmogelijke situatie zit.

Ondanks alles is dit niet een pessimistisch verhaal, men was immers op weg naar huis. Maar het is wel een donkerzwart verhaal. Ook van dit tweede deel wordt je dus niet bepaald opgewekt. In ruil krijg je wel een idee van hoe zo een genadeloze tocht moet geweest zijn en hoe overleven beslag kan leggen op je doen en denken. En toch is dit deel een tikkeltje zwakker dan het vorige. Het voelt net iets te veel aan als een documentaire en verliest daardoor wat aan impact. Ik werd dan ook niet zozeer meegesleept door vader Tardi, maar ik was eerder een observator die de mannen van heel dichtbij kon volgen. Dit belet me niet om mee te leven, maar dan wel op een iets minder persoonlijk niveau en eerder met de hele hoop krijgsgevangen. Versta me niet verkeerd, ik heb dit graag gelezen. Ik heb weer heel wat bijgeleerd: de zeer korte vermeldingen van de tochten van de krijgsgevangen worden nu behoorlijk nauwkeurig ingekleurd. Daarbij, ik hou wel van het grijze standpunt dat in dit deel opnieuw naar voor komt. Het voelt hierdoor allemaal zeer waarheidsgetrouw aan en dat gevoel van echtheid maakt het voor mij juist zo boeiend. Ik zie mijzelf dit nog niet zo vlug tot een goed einde brengen. Alle bewondering dus voor deze krijgsgevangen, ook al gingen ze af en toe al eens uit de bocht. Dit mist zijn impact dus weer niet.

In het kort: niet voor de gevoelige ziel maar zeker wel voor iedereen die de oorlog eens iets minder zwart-wit wil benaderen.



Dit is een officiële stripinfo.be recensie, geplaatst door een medewerker van ons team. stripinfo.be werkt samen met uitgevers om u deze recencies te brengen.