Recensie

Rampokan 1 Java
2 Celebes


Op het internet kwam ik de volgende recensie tegen:

Elk land zweet zijn koloniale verleden uit in zijn kunsten, en dat is voor de stripkunst niet anders. In Frankrijk regent het vandaag nog steeds Algerije-strips, en bij ons worstelt Jean-Philippe Stassen met de ontwrichte miserie aan de Grote Meren. En in Nederland? Daar hebben ze Peter Van Dongen, die jaren bezig is geweest met het op papier zetten van de laatste dagen van Nederlands Indië. Dit titanenwerk (Rampokan) is nu afgerond, en 'Celebes' is ook weer zo'n perfect verzorgd boek dat geheid in de prijzen zal vallen. Toch is dit voor de modale Belgische striplezer geen evidente lectuur. Enige voorkennis van de Indonesische kwestie is geen overbodige luxe, en dat je om de haverklap naar de verklarende woordenlijst achteraan moet bladeren, maakt het er ook niet eenvoudiger op. Van Dongen heeft zich zo uitputtend gedocumenteerd dat zijn strip zowel qua tekst als tekeningen erg zwaar is geworden. Om zoveel research in een verhaal te proppen zonder dat de leesbaarheid in het gedrang komt, moet je een meesterverteller zijn. Van Dongen is goed, maar laat 'm nou net geen meester wezen! HDP (guido.be). 3-3-2005

Ik kan me herinneren dat ik (pakweg 50 jaar geleden) aan 'Demonen' van Dostojevski begon en voorin een waslijst aantrof van alle betrokken personen. Ik dacht toen "Is dat nou nodig?" Ja, dat was nodig! Ik heb ook heel wat boeken gelezen, waarbij je er verstandig aan deed de voetnoten niet over te slaan.
Wanneer je niet bereid bent wat moeite te doen, moet je niet aan Dostojevski beginnen en kennelijk ook niet aan 'Rampokan'. Er zijn schrijvers die zich bewust tot een bepaald publiek richten, maar iemand die echt iets te zeggen heeft staat niet stil bij de modale lezer. Om de meesters te verstaan moet je vaak wat inspanning leveren.

Een andere recensie, van TdK (Stripschrift Online), eindigt aldus:
'Rampokan' is literatuur en laat zich niet even zomaar lezen. In een tijd waarin striptekenaars zich om de haverklap wagen aan de verstripping van de ene na de andere literaire roman, lijkt dit verhaal zich omgekeerd uitermate goed te lenen voor een echte verromanisering. Wil de echte Multatuli dan nu opstaan!

Wat me aan beide recensies zo opvalt is de onderwaardering voor het medium STRIP. Het is goed zolang het om pulp gaat (graag zelfs). Strips is leesvoer, goed voor verstrooiing, maar ongeschikt als artistiek of intellectueel medium. Strips mogen niet moeilijk zijn. Romans, dat is pas je ware. Je merkt het ook aan een snobistische term als 'beeldroman' of nog erger 'graphic novel', waarmee de commercie probeert de strip een meer cultureel imago te geven. Voor mij is dat niet nodig. De strip is een prachtig medium dat geen steun van elders nodig heeft.
Ik ben best bereid een tekst twee keer door te nemen. Ik moet echt wel eens kijken bij wie een ballonnetje hoort. Soms wordt er met kaders gespeeld en moet je echt opletten. Er zijn tekeningen die je met veel aandacht dient te bekijken. Het wordt pas vervelend wanneer de moeite niets oplevert.
Er zijn zeer veel voorbeelden van stripartiesten die het medium boven het strikte amusement hebben uitgetild. De STRIP is een volwassen communicatiemiddel, maar je moet dat wel willen zien.

Na deze hartenkreet nog even over Rampokan zelf. Ik heb deze strip gekocht naar aanleiding van enkele zeer lovende kritieken, die ik na lezing volledig onderschrijf.
Het is een uitstekende strip, waar je wel wat moeite voor moet doen maar zware kost is het toch echt niet. Het verhaal is goed, de tekeningen zijn goed. Als tijdsbeeld is Rampokan zeker geslaagd. Peter van Dongen vertelt een verhaal, dat een bepaald facet van de Nederlands-Indische geschiedenis belicht; hij doet dat overtuigend.



Dit is een officiële stripinfo.be recensie, geplaatst door een medewerker van ons team. stripinfo.be werkt samen met uitgevers om u deze recencies te brengen.