Recensie

Kuifje 0 Kuifje in het land van de Sovjets


Deze recensie gaat over misschien wel de beroemdste verslaggever uit de geschiedenis van de journalistiek. Eigenlijk best wel triest dat dit een fictieve figuur betreft en dat die bedacht is door een man met een twijfelachtige reputatie. Ik heb het natuurlijk over de razende reporter Kuifje. Hergé maakte ‘Kuifje in het land van de Sovjets’ in 1929 voor het tijdschrift ‘Le Petit Vingtième’.

https://i.imgur.com/wuHLfQM.jpg

In dit eerste Kuifje verhaal stuurt de krant ‘De Kleine Twintigste’ reporter Kuifje naar de Sovjet-Unie om de lezers op de hoogte te brengen van wat daar allemaal gebeurt. Al snel blijkt het beeld dat de kers verse natie over zichzelf naar buiten brengt niet te kloppen en dat de boze Bolsjewieken geen enkele methode schuwen om te voorkomen dat Kuifje de waarheid naar buiten brengt.

https://i.imgur.com/h5c6PDa.jpg

Over duidelijk is dat de propaganda van de pagina’s af spat. Er is geen enkele pagina waarop we niet worden gewezen op het dreigende gevaar dat deze nieuwe communistische staat vormt voor de westerse beschaving. Is dit erg? Ik zou zeggen ‘nee’. Een van de redenen is dat iedereen die een beetje heeft opgelet tijdens de geschiedenisles wel kan begrijpen dat dit niet echt gebaseerd is op werkelijke feiten. En voor wie heeft zitten slapen tijdens de les of gewoon te jong is zal de begrippen Sovjet-Unie en Bolsjewieken waarschijnlijk weinig zeggen, want de Sovjet-Unie bestaat niet meer, het begrip Bolsjewieken wordt niet meer gebruikt en de Communisten vormen geen bedreiging meer.

https://i.imgur.com/9f5yj6t.jpg

Wat over blijft is een verhaal met grappige situaties dat vol vaart wordt verteld. Dat laatste komt waarschijnlijk omdat Hergé het verhaal tijdens het maken bedacht. Het is waarschijnlijk daarom een aaneenschakeling van actie scenes geworden. Je kunt van alles vinden van Hergé als man en zijn Kuifje strips, maar niet te ontkennen valt dat Hergé met Kuifje het striplandschap volledig veranderd had. Niet alleen met de manier van het vertellen van een verhaal, maar ook met de nieuwe tekenstijl die de Klare Lijn wordt genoemd.

Iemand van de Linkse Socialistische Partij schreef op zijn / haar blog over de ingekleurde herdruk die Casterman had uitgebracht ter ere van 100 jaar Russische Revolutie: ‘Het wel erg dominante anticommunisme gaat gepaard met alle mogelijke clichés.’ Verderop schrijft deze blogger: ‘Op het einde van zijn leven rechtvaardigde Hergé de propaganda in zijn eerste strips door te verwijzen naar de politieke context van die tijd, alsof toen dergelijke racistische ideeën algemeen aanvaard werden.’
Zelf denk ik dat Hergé toch wel een punt heeft als het gaat om dit eerste album. Het was 1929, het was normaal om je eigen land, ras en geloof superieur te vinden. Wie denkt dat de Eerste Wereld oorlog, die elf jaar daarvoor beëindigd was, de volkeren dichter bij elkaar hadden gebracht vergist zich. In september 1917 schreef de Duitse socioloog Max Weber ‘Vandaag staat er aan het westfront een bende Afrikaanse en Aziatische wilden, en een allegaartje van dieven en armoezaaiers van over de hele wereld.’
Het Grote Britse Rijk zetten 1,4 miljoen Indiase soldaten in, Frankrijk een half miljoen mannen uit Afrika en Indochina en de Amerikanen rekruteerden 400.000 Afro-Amerikanen. De algehele tendens was dat deze soldaten ‘niets meer dan vuile negers’ waren die alleen konden dienen als kanonnenvoer. Ik denk niet dat deze mentaliteit in 11 jaar veel verandert kan zijn. Dus ja, ik vind dat we dit album in een historische context moeten plaatsen.

https://i.imgur.com/jnDNqEC.jpg

Wat de cliché’s betreft moet ik toegeven dat daar er wel wat van in zitten. Uitglijden over een bananenschil was inderdaad zelfs in 1929 al een cliché, maar Hergé bedacht ook elementen die nu een cliché zijn, maar in 1929 absoluut origineel waren. Denk aan een super zakmes waarmee je een propellor uit een boomstam kunt snijden. De totale absurditeit van het idee maakt het des te grappiger. Bij mijn weten had niemand voor 1929 dit soort gadgets gebruikt. Nu is het cliché geworden omdat het zo veelvuldig wordt gebruikt in de populaire James Bond films.

Na alle Kuifje albums gelezen te hebben, moet ik tot de conclusie komen dat ‘Kuifje in het land van de Sovjets’ toch wel mijn meest favoriete is.

Deze en meer recensies kun je vinden op mijn blog



Dit is een recensie van een gebruiker.