Covertekst
In DE SLAAP VAN HET MONSTER is Nike Hatzeld drieëndertig jaar oud als zijn legendarische, gehypertrofieerde geheugen hem terugstuurt naar de allereerste dagen na zijn geboorte. We zijn in 1993. Joegoslavië ligt op zieltogen, de Bosnisch-Servische granaten regenen neer op het ziekenhuis van Sarajevo. Nike deelt daar zijn bed en zijn eerste levensdagen met Amir en Leyla, wezen net als hij. Zijn leven neemt een radicaal andere wending als hij zich herinnert dat hij op zijn achttiende heeft gezworen om hen terug te vinden en "voor altijd te beschermen". Tussen zijn herinnering aan 1993 en zijn hedendaagse realiteit van 2026 ondergaat Nike Hatzfeld een brute samentrekking van de tijd, die hem meesleurt in een apocalyptische maalstroom van religieus obscurantisme, alsof zijn toekomst van 2026 al genetisch vastlag bij zijn eerste ademhaling in 1993.
Een macaber bal doet de planeet sidderen en ontwricht de aarde en haar democratieën. Het is op touw gezet door een zekere Optus Warhole, die zichzelf heeft uitgeroepen tot de belichaming van het absolute kwaad...
Nike en Leyla vinden elkaar terug. Amir houdt zich staande samen met Sacha, een verschoppeling en het vierde stuk dat aan de puzzel wordt toegevoegd...
In 32 DECEMBER verandert Optus Warhole, de duplicator van mensen, in de Kunstenaar van het Absolute Kwaad, die met alles en iedereen een loopje neemt, van het oneindig grote, met inbegrip van een peilloze opening naar het onbekende van de kosmos, tot het oneindig kleine, met inbegrip van de levens van vier mensen - toegegeven, zeker niet de eersten de besten - voor wie hij nu eenmaal een voorkeur heeft: Nike, Leyla, Amir en... Sacha.
In AFSPRAAK IN PARIJS, het derde deel, lijkt de zoektocht van Nike, ingegeven door zijn belofte om de drie wezen uit Sarajevo 1993 weer bijeen te brengen, er bijna op te zitten.
Maar zover is het pas in VIER?, het laatste bedrijf.
Radicaal intimistisch, ver van de razernij van DE SLAAP VAN HET MONSTER en 32 DECEMBER, alsof een al te zwaar wegend verleden moest worden afgeworpen om het evenwicht te bewaren, te overleven, lief te hebben, eindigt dit afsluitend verhaal opzettelijk met een vraagteken. Tot besluit van een lange reis (deze tetralogie nam een aanvang in 1995) verraadt het op paradoxale wijze de realistische achtergrond die schuilging achter de barokke vorm.
De tetralogie van het Monster is een verhaal met drie stemmen. Die van Nike, Leyla en Amir, wezen uit Sarajevo die over de hele wereld zijn uitgezworven. Het is eerst en vooral een verhandeling over het geheugen. Het individuele en collectieve geheugen, waarin geschreven beelden van het uiteenvallen van Joegoslavië (het geboorteland van Enki Bilal dat vrijwel meteen nadat het was ontbonden, uit de geheugens verdween) zich vermengen met geschilderde beelden waarin verleden, heden en toekomst een bedwelmend geheel vormen.
Een voorspellend geheugen ook, dat in potentie een beeld weerspiegelt van toekomstige Balkans overal ter wereld.
Deze wereld, de enige plaats die ons eerlijk gezegd nog rest.
